Świadczenia pieniężne
POMOC FINANSOWA
Świadczenia finansowe przyznawane na zasadach wynikających z ustawy o pomocy społecznej to:
- Zasiłek stały
- Zasiłek okresowy
- Zasiłek celowy
- Świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców
- Wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd
1. Zasiłek stały przyznawany jest na podstawie art. 37 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Przeznaczony jest dla osób niezdolnych do pracy z tytułu wieku lub całkowicie niezdolnych do pracy.
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej wynoszącej 701 zł a dochodem tej osoby z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł miesięcznie;
- w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie wynoszącym 528 zł, a dochodem na osobę w rodzinie.
Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.
Zasiłek stały nie przysługuje w przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna;
Osobę przebywającą w domu pomocy społecznej lub ubiegającej się o przyjęcie do niego uznaje się za osobę samotnie gospodarującą, jeżeli przed przyjęciem do domu pomocy społecznej lub rozpoczęciem oczekiwania na miejsce w takim domu była uprawniona do zasiłku stałego.
W przypadku gdy strona nie posiada orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub decyzji o przyznaniu świadczenia ZUS z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a złożyła wniosek o jego ustalenie. Zasiłek stały może zostać przyznany od dnia złożenia wniosku o zasiłek stały w przypadku:
- dołączenia do wniosku potwierdzenia złożenia wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub wniosku o przyznanie świadczenia ZUS z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;
- spełnienia warunków określonych w art. 37 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy – postępowanie zawiesza się do dnia doręczenia orzeczenia i przyznaje się zasiłek okresowy na zasadach określonych w art. 38;
- doręczenia orzeczenia o ustaleniu stopnia niepełnosprawności lub decyzji ZUS o przyznaniu świadczenia z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w terminie 60 dni od dnia jego otrzymania (jeżeli zostanie doręczone po upływie 60 dni od jego otrzymania prawo do zasiłku ustala się począwszy od miesiąca, w którym dostarczono orzeczenie lub decyzję).
Osobom pobierającym zasiłek stały z pomocy społecznej, niepodlegającym obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu od dnia przyznania zasiłku stałego do dnia utraty prawa do zasiłku opłacana jest przez GOPS składka na ubezpieczenie zdrowotne określona w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania przyznania świadczenia, wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Wyjaśnienie następujących określeń:
- niezdolność do pracy z tytułu wieku – osiągnięcie wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3;
- całkowita niezdolność do pracy – całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I i II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.
2. Zasiłek okresowy przyznawany jest w oparciu o art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego (np. renty, emerytury).
Zasiłek okresowy przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, tzn. nie przekracza kwoty 701 zł;
- rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego danej rodziny, równego kwocie 528 zł pomnożonej przez liczbę członków tej rodziny (np. dla trzy osobowej rodziny 3 x 528 zł = 1584,00 zł).
Zasiłek okresowy ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł miesięcznie;
- w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny;
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między:
- kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia, wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
W przypadku podjęcia zatrudnienia przez osobę objętą kontraktem socjalnym pobierającą zasiłek okresowy, może być on wypłacany nadal niezależnie od dochodu, do dnia wynikającego z decyzji przyznającej zasiłek okresowy, nie dłużej jednak niż do 2 miesięcy od dnia, w którym osoba została zatrudniona. W tej sytuacji zasiłek okresowy jest wypłacany niezależnie od dochodu nie częściej niż raz na 2 lata.
3. Zasiłek celowy przyznawane są na podstawie art. 39-41 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Zasiłek celowy przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, tzn. nie przekracza kwoty 701 zł,
- rodzinie, której dochód nie przekracza kryterium dochodowego danej rodziny, równego kwocie 528 zł, tj. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, pomnożonej przez liczbę członków tej rodziny (np. dla trzyosobowej rodziny 3 x 528 zł = 1584,00 zł).
Osobom bezdomnym i innym osobom nie posiadającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
Zasiłek celowy może być przyznany również w formie biletu kredytowanego.
Zasiłek celowy może być przyznany również w celu realizacji postanowień kontraktu socjalnego. Wówczas może być wypłacany niezależnie od dochodu, przez okres do 2 miesięcy od dnia, w którym osoba objęta kontraktem socjalnym, w trakcie jego realizacji, stała się osobą zatrudnioną.
Zasiłek celowy może być przyznany również osobie lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku: zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej. Wówczas przyznawany jest niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany zasiłek celowy pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku.
Decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia, wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Specjalny zasiłek celowy - przyznawany jest na podstawie art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi.
Decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia, wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
4. Świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Jest to świadczenie fakultatywne, zgodnie z art. 36 ust. 1 g ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
5. Wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd, zgodnie z art. 53a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd.
Udzielenie tego świadczenia nie wymaga wydania decyzji administracyjnej i nie przeprowadza się wywiadu środowiskowego.